Cmentarz powstał na wzgórzu w 1905 r. i funkcjonował do 1945 r. Na szczycie wzgórza, władze  postawiły betonowy pomnik, poświęcony poległym w czasie I wojny światowej żołnierzom pochodzącym z Żelechowej. Na jego górnej części znajduje się napis „Dem gefallenen Helden der Gemeinde Züllchow 1914-1918” (Poległym bohaterom społeczności Żelechowej 1914-1918). Na bocznych ścianach pomnika wypisano alfabetycznie imiona i nazwiska 244 żołnierzy poległych podczas wojny.

Teren dawnego cmentarza już od wielu lat czekał na uporządkowanie. W 2006 r. powstał projekt renowacji tego terenu autorstwa Studia Architektury Krajobrazu „Ha – art”, który zakładał podobny zakres prac i koszt około 720 tys. zł. Prace miały ruszyć w 2009 r., lecz zahamował je brak wystarczającej ilości pieniędzy w budżecie miasta (zarezerwowano tylko ok. 120 tys. zł).

Teren cmentarza został wpisany do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków pod numerem 805 decyzją nr Kl.I.5340/1/78 z dnia 1 czerwca 1978. O fatalnym stanie cmentarza pisał w 2010 r. Głos Szczeciński, a mieszkańcy od lat zgłaszali potrzebę uporządkowania terenu. Miejmy nadzieję, że obecnie prowadzone prace przywrócą temu terenowi dawną świetność, a znajdujące się na nim nagrobki zostaną otoczone należnym szacunkiem.

tekst i Foto Marta Kościucha